Đề xuất 3 nhóm chính sách hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp

Sau khi khảo sát, lấy các ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội doanh nghiệp, Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) đã đề xuất 3 nhóm chính sách: Chính sách hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng bởi COVID-19; chính sách tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại, khó khăn trong dịch; chính sách thúc đẩy nhanh, hiệu quả chiến dịch tiêm vaccine phòng COVID-19.

Trong quá trình khảo sát, Ban IV nhận thấy đang có sự sụt giảm kỳ vọng từ phía doanh nghiệp đối với các chính sách hỗ trợ thời gian qua. Kỳ vọng của doanh nghiệp hiện tập trung nhiều vào nhóm chính sách liên quan tới chiến dịch vaccine phòng COVID-19. 

“Cách thiết kế các quy định, thủ tục để truyền tải chính sách hoặc quá trình thực thi thời gian qua chưa sát với thực tiễn, chưa nhất quán với chủ trương lớn của Đảng, Chính phủ về hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động. Đối với các chính sách hỗ trợ tới, rất mong Chính phủ chỉ đạo các bộ, địa phương chú trọng tính thiết thực, để mỗi chính sách được ban hành đều nhanh chóng phát huy; cần giám sát, rút kinh nghiệm và chú trọng việc truyền thông chính sách để khâu thực thi đảm bảo tính minh bạch, thuận tiện cho doanh nghiệp, người lao động ”, đại diện Ban IV cho biết.  

Hầu hết các doanh nghiệp, hiệp hội tham gia khảo sát đều đề xuất: Người lao động tại các doanh nghiệp bị mất việc hoặc không đủ ngày công đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT)... được giữ lại quyền khám, chữa bệnh theo giá trị của thẻ BHYT ít nhất tới hết năm 2021; Chính phủ phê duyệt sớm đề xuất của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) các chương trình hỗ trợ người lao động; đồng thời xem xét trình Quốc hội sớm tại kỳ họp tháng 7 này 2 nhóm giải pháp hỗ trợ người lao động thuộc thẩm quyền giải quyết của Quốc hội.

Theo đề xuất của Ban IV, Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các cơ quan liên quan nghiên cứu cải thiện các điều kiện giải ngân gói vay trả lương cho người lao động thuộc các ngành bị tổn thương do dịch bệnh; ưu tiên doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực bị “đóng băng” hoạt động trong dịch như: Du lịch, dịch vụ du lịch,...để được vay mà không cần điều kiện rằng buộc. Chính phủ ưu tiên nguồn lực để hỗ trợ cho người lao động bị cách ly về chi phí xét nghiệm và chi phí lương cơ bản trong những ngày không lao động được do yêu cầu cách ly.

Phần lớn các doanh nghiệp, hiệp hội tham gia khảo sát đều đồng thuận đề xuất: NHNN khẩn trương chỉ đạo các Ngân hàng thương mại (NHTM) xây dựng các gói vay ưu đãi để hỗ trợ doanh nghiệp năm 2021 vì hiện, mặc dù Thông tư 03/2021/TT-NHNN đã ban hành nhưng nhiều NHTM thông báo "đã cho vay vượt quy mô vốn ưu đãi cho doanh nghiệp ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19" nên dừng giải ngân. 

Mong Chính phủ chỉ đạo các bộ chuyên ngành đánh giá kĩ để ban hành các chính sách kích cầu tiêu dùng trong một số ngành như: Chính sách giảm phí trước bạ 50% cho người mua ô tô từ tháng 7/2020 đến hết năm 2020 đã kích thích tiêu dùng trong nước đặc biệt hiệu quả. Chính phủ chỉ đạo các Bộ, địa phương không ban hành các chính sách mới hoặc áp dụng các chính sách từ nay tới hết năm 2022 mà làm tăng chi phí cho doanh nghiệp về thuế, phí, lệ phí, hoặc tăng ngân sách đầu tư mới các hạng mục nhằm đáp ứng các yêu cầu điều kiện kinh doanh, quy trình, thủ tục hành chính của Nhà nước. 

Ban IV đề xuất: Chính phủ chỉ đạo các bộ, địa phương phối hợp xây dựng các quy trình “luồng xanh” cho hàng hóa xuất nhập khẩu để hỗ trợ tiết giảm tối đa chi phí, thời gian cho doanh nghiệp trong bối cảnh dịch. 

Đối với chiến dịch tiêm vaccine phòng COVID-19, các doanh nghiệp, hiệp hội tập trung đề xuất: Chính phủ rà soát việc triển khai tại các ngành, địa phương về chiến dịch mua và tiêm vaccine cho người dân và người lao động tại các doanh nghiệp bởi việc thực hiện nhiều nơi rất khác nhau; minh bạch các tiêu chí xét đối tượng ưu tiên trong doanh nghiệp, công bố quy trình chuyên môn liên quan để người lao động và doanh nghiệp nắm bắt nhằm tổ chức tốt hơn hoạt động từ phía doanh nghiệp. 

Chính phủ chỉ đạo Bộ Y tế và một số cơ quan, địa phương xây dựng những quy trình mẫu cho mô hình “hợp tác công - tư” trong việc tìm kiếm, đàm phán, mua và tổ chức tiêm vaccine giữa các cơ quan Nhà nước với doanh nghiệp và công bố công khai các quy trình mẫu này nhằm giúp doanh nghiệp hình dung và hoạch định tốt hơn các hoạt động của doanh nghiệp trong quá trình phòng, chống dịch. 

Ngoài ra, Ban IV đề nghị Bộ Y tế nghiên cứu kinh nghiệm của một số quốc gia khác về triển khai chiến lược tự xét nghiệm kháng nguyên COVID-19 tại nhà để có căn cứ tham mưu ban hành các chủ trương, hướng dẫn liên quan cho việc sử dụng các sản phẩm dạng “self-test”, giúp hạn chế sức người, sức của và khả năng lây lan khi tập trung đông người trong những chiến dịch xét nghiệm, truy vết tập trung hiện nay.